Psychologische veiligheid in teams

Psychologische veiligheid wil zeggen dat teamleden zichzelf kunnen zijn, zich op hun gemak voelen en dat ze zichzelf openhartig kunnen uiten. Je krijgt niet het gevoel dat je gestraft wordt als je iets zegt of iets fout doet en je kunt risico’s nemen en creatief zijn en mag falen wanneer het niet lukt. Je kunt er je zorgen delen zonder angst dat dit tegen je gebruikt wordt en er is ruimte voor feedback.

Psychologische veiligheid en hechte samenwerking is van cruciaal belang belang voor teams die in een snel veranderende en complexe omgeving werken en het blijkt een heel bepalende factor te zijn of een team succesvol is of niet. Teams die psychologisch onveilig zijn hebben een groter verloop van teamleden, zijn minder productief, er is minder betrokkenheid en creativiteit en er worden meer fouten gemaakt. Psychologische veiligheid is kortom het fundament voor een fijn werkklimaat waarin medewerkers het gevoel hebben dat ze erbij horen en dat hun mening telt. Met name dat laatste is heel belangrijk als je nagaat dat dit gemiddeld voor 3 op de 10 deelnemers het geval is en dat veel organisaties en teams hierdoor onvoldoende veilig zijn.

Checklist psychologische veiligheid

Er zijn belangrijke signalen waar je op kunt letten in je team of het psychologisch onveilig is. Enkele signalen zijn:

 – Je voelt ze verbonden met het team en hebt het gevoel dat je mening ertoe doet.
– Teamleden kijken elkaar regelmatig aan als ze met elkaar communiceren.
– Teamleden praten en luisteren ongeveer in gelijke mate.
– Teamleden communiceren rechtstreeks met elkaar en er is dus weinig tot geen geroddel over elkaar.
– Teamleden geven en vragen regelmatig feedback aan elkaar.
– Teamleden delen persoonlijke verhalen en ervaringen en er is ruimte voor kwetsbaarheid in het team.
– Het team heeft duidelijk doelen en ook taken en verantwoordelijkheden zijn duidelijk.

Als je een of meer van bovenstaande signalen met een nee beantwoord dan kan dat een teken zijn van psychologische onveiligheid in het team. Hieronder lees je een paar dingen die je als team kunt doen.

Psychologische veiligheid creëren

Belangrijk is dat je allereerst een goed beeld van de situatie krijgt en dat het bespreekbaar wordt gemaakt. Vervolgens is er geen quick fix als het gaat om het krijgen van meer veiligheid en het is een onderwerp wat al gauw 1 a 2 dagdelen aandacht vraagt om echt tot verdieping te komen.  Je kunt als team zelf aan de slag gaan door het bespreekbaar te maken en te werken met gerichte oefeningen, maar de ervaring leert dat patronen hardnekkig zijn en dat het heel behulpzaam kan zijn om met een onafhankelijke buitenstaander aan de slag te gaan. Als systemisch teamcoach kijk ik met het team naar dieper liggende teampatronen en naar mogelijkheden om het team in de onderstroom (veiligheid en vertrouwen) en de bovenstroom (zichtbaar gedrag) te versterken. Via onderstaand formulier kun je vrijblijvend contact met me opnemen.